Deze Bollebooswichtpagina is gekoppeld aan de Stapperloot-route Boechout
Wandel deze route met je smartphone.
JEF VAN HOOF
°Antwerpen, 8 mei 1886
† Boechout, 24 april 1959
Wie als zoon van een organist wordt geboren, heeft natuurlijk al iets muzikaals mee van thuis. En zo is dat bij Jef Van Hoof, ter wereld gekomen op 8 mei 1886 in Antwerpen, terwijl vader Frans de functies van koster en organist combineert in de neo-byzantijnse Sint-Michielskerk aan de Zuiderlei, nu Amerikalei. Zijn ouders hebben er dus geen probleem mee als Jef wat later gaat studeren aan wat bekendstaat als de Vlaamsche Muziekschool, het Koninklijk Vlaams Conservatorium in zijn geboortestad. Hij krijgt er les van Paul Gilson, August De Boeck, Lodewijk Mortselmans en nog een handvol andere leraren die ook vandaag nog klinkende namen binnen de klassieke muziekwereld zijn.
Vanaf 1906 componeert de muzikale jongeman strijdliederen voor de Vlaamse zaak. Op tekst van niemand minder dan Guido Gezelle komt drie jaar later het lied Groeninge tot stand, waarmee hij de prijs van het Algemeen Vlaams Zangverbond behaalt. Met de cantate Tycho Brahé mikt Jef in 1911 nog hoger: de tweede Prijs van Rome, zowat de hoogste onderscheiding voor een student in de kunsten, ooit gekoppeld aan een echte studiereis naar de Italiaanse hoofdstad.
Jef Van Hoof gaat helemaal mee in de Vlaamsgezinde strekking binnen België, op muzikaal vlak geïnspireerd door Peter Benoît. Hij wordt als dirigent van het mannenkoor in 1914 ook medeoprichter van de Groeningerwacht, een activistische organisatie rond August Borms. Intussen volgt hij zijn vader op als organist in de Sint-Michielskerk. Als Van Hoof in 1916 het koorwerk Oproep op tekst van Nico Gunzburg componeert, begeeft hij zich op glad ijs. Het is precies dat werk dat wordt uitgevoerd tijdens de opening van de Nederlandstalige universiteit van Gent, die met hulp van de Duitsers tot stand is gekomen. Na afloop van de Eerste Wereldoorlog wordt Jef dan ook tot acht maanden gevangenis veroordeeld.
Maar dat tast zijn sympathie voor de goede Vlaamse zaak niet aan, ook al moet hij na zijn vrijlating eerst het hoofd boven water houden met het geven van privélessen, waarnaast hij concerten organiseert waarbij hij zelf achter de piano plaatsneemt. In 1922 is Jef Van Hoof betrokken bij de stichting van het Genootschap van Vlaamse Componisten, in 1926 volgen de Vlaamse Concerten en in 1930 de Nationale Vlaamse Fanfare. Hij engageert zich ook als dirigent bij IJzerbedevaarten en Guldensporenvieringen en is in 1933 medeoprichter van het Vlaams Nationaal Zangfeest, dat hij drie jaar lang zelf zal leiden.
Inmiddels heeft hij dan weer werk gevonden. In 1924 als leraar aan de Beiaardschool in Mechelen en vanaf 1936 in eenzelfde functie aan het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen. Daar wordt hij in 1942 – ja, alweer in een oorlog onder Duitse bezetting – tot directeur benoemd, als opvolger van Flor Alpaerts. Wanneer de Duitsers weer de aftocht hebben geblazen, herhaalt zich het scenario van WO I: afgezet en veroordeeld tot een jaar in de cel. Maar op de Vlaamse dag van Expo ’58 is Jef toch opnieuw present.
Jef Van Hoof leeft in een tijd waarin Vlaanderen zijn zonen niet uitstuurt, maar thuis houdt. Want ze hebben die nodig om samen de schouders te zetten onder de verheffing van het Vlaamse volk – en dat is geen lichtgewicht. Jef leent zijn talent voor de goede Vlaamse zaak en componeert missen, kamermuziek, koperklanken, opera’s, symfonische werken, ouvertures – Jefs scala beslaat een breed spectrum.
Zijn laatste levensjaren heeft Jef doorgebracht op wat in Boechout bekendstaat als het Spokenhof, een omgrachte woning aan de Borsbeeksesteenweg 102. Bij zijn dood op 24 april 1959 is hij een Grote Meneer, die dus passend een laatste plek krijgt op het Schoonselhof. In 1968 is als nagedachtenis door vzw De Crans – een in 1917 door Jef Van Hoof zelf gestichte muziekuitgeverij – de driejaarlijkse Jef Van Hoofprijs voor Vlaamse componisten in het leven geroepen, telkens voor een verschillende bezetting en met een geldprijs van 2000 euro als beloning.
Klik voor andere routes op Routes
Voor andere Bollebooswicht-items klik je op Bollebooswicht